સ્લીપ એપનિયા (Sleep Apnea) વિશે માહિતી

સ્લીપ એપનિયા (Sleep Apnea) વિશે માહિતી

સ્લીપ એપનિયા શું છે?

સ્લીપ એપનિયા એ ઊંઘ દરમિયાન થતી એક એવી સ્થિતિ છે જેમાં વ્યક્તિનું શ્વાસ લેવું વારંવાર થોડી પળ માટે બંધ થઈ જાય છે. આ અવરોધ જેનાથી ઊંઘમાં oxygen ની  અછત સર્જાય છે,  અને વ્યક્તિ એ સમયે જાણે અથવા અજાણે  જાણે, થોડી વાર માટે જાગી જાય છે  છે અને તેની  ઊંઘ મા વિક્ષેપ પડે છે અને તેના કારણે વ્યક્તિ ની ઊંઘ પુરી થતી નથી 



સ્લીપ એપનિયાના મુખ્ય બે પ્રકાર હોય છે:

  • અવરોધક સ્લીપ એપનિયા (Obstructive Sleep Apnea, OSA): જ્યારે ઊંઘ દરમિયાન ગળાના પાછળના સ્નાયુઓ અતિશય રીલેક્સ થઇ જવાથી શ્વાસનળીઓ આંશિક અથવા સંપૂર્ણપણે અવરોધિત થાય છે, ત્યારે ઓ.એસ.એ થાય છે. આ અવરોધના કારણે શ્વાસ લેવામાં બ્રેક પડે છે, જે ઘણી વખત ૧૦ સેકન્ડ કે તેથી વધુ સમય સુધી પણ ચાલી શકે છે.

  • સેન્ટ્રલ સ્લીપ એપનિયા (Central Sleep Apnea): આ પ્રકારના સ્લીપ એપનિયા માં વ્યક્તિ નું મગજ  શ્વાસ લેવા માટે યોગ્ય સંકેતો મોકલતું નથી, તેને કારણે આ સમસ્યા સર્જાય છે.

સ્લીપ એપ્નિયા ના લક્ષણો :

  • ઊંઘમાં મોટેથી અવારનવાર નસકોરા બોલાવા

  • ઊંઘ દરમિયાન અનેક વાર શ્વાસ બંધ થવો અને ફરી ચાલુ  થવો.

  • ઊંઘમાં ગુંગળામણ થવી  અથવા ઊંઘ માં યોગ્ય રીતે  શ્વાસ ના લઇ શકવાને કારણે બેઠા થઇ જવું 

  • સ્લીપ એપનિયા નો દર્દી જયારે સવારે ઉઠે છે ત્યારે એને સુસ્તી લાગે છે, તેનું મોઢું સુકાઈ જાય છે અને માથા માં દુખાવો થોટું હોય છે.

  • આખો દિવસ થાક, ઘેન રહે છે અને કોઈ પણ કામ કરતી વખતે ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં તકલીફ થાય છે 

  • વ્યક્તિ નો  સ્વભાવ ચીડિયો થઇ જાય છે ,વારે વારે ગુસ્સો કરે છે અને  મૂડ સ્વિંગ્સ થયા કરે છે.

  • ઊંઘમાં વારંવાર શ્વાસ બંધ થવાને કારણે લાંબા ગાળે બ્લડ પ્રેશર, ડાયાબિટીસ, હૃદય બીમારીઓ વગેરેનો જોખમ વધે છે.

ઉપચાર વિકલ્પો (Treatment Options)

  • જીવનશૈલીમાં ફેરફાર: વજન ઓછું કરવું,( BMI  25 )મદિરા અને ધૂમ્રપાન,તમાકુ નું સેવન  ટાળવું, નિયમિત વ્યાયામ કરવો.

  • CPAP (Continuous Positive Airway Pressure): સૌપ્રથમ અને સૌથી સામાન્ય ઉપચાર. આ ખાસ મશીન દ્વારા મોઢું/નાક પર માસ્ક પહેરીને વાયુમાર્ગ ખુલ્લો રાખવામાં આવે છે.

  • મૌખિક ઉપકરણો: દંતચિકિત્સક દ્વારા તૈયાર કરાયેલ ઉપકરણોથી ગળાના પેશી ઓ આરામ કરતી વખતે વાયુમાર્ગ ખુલ્લું રહે છે તેવી ગોઠવણ કરવા માં આવે છે.

  • શસ્ત્રક્રિયા (Surgery): ખાસ કિસ્સામાં શ્વાસ નળીના અવરોધ દૂર કરવા માટે સર્જરી જરૂરી બની શકે છે.

  • દવામાં (કેટલાક કેસમાં)

  • બીજી થેરાપી: BiPAP, EPAP ઉપકરણો, દાંતના સ્પ્લિન્ટ્સ, જીભ કે ગળાના ઉપકારણો 

      સ્લીપ અપનિયા એ એક છૂપા દુશ્મન જેવો રોગ છે , જો ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે ના લક્ષણો જોવા મળે તો તુરંત ડોક્ટર ની          સલાહ લઇ ને તેનો ઉપાય કરવો જરૂરી છે

Nilesh Soni -Diet,Nutrition & Wellness 
9724483559


ટિપ્પણીઓ

ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો

આ બ્લૉગ પરની લોકપ્રિય પોસ્ટ્સ

મીઠું (ગળ્યું) ખાવાનું મન કેમ થાય છે? Reasons of Sugar craving

છબી
  મીઠું (ગળ્યું) ખાવાનું મન કેમ થાય છે? Reasons of Sugar craving  ભૂખ  ના હોય ત્યારે પણ મીઠું (ગળ્યું) ખાવાનું મન થાય એ એક પ્રકારની જટિલ સમસ્યા છે, અને એ ઘણી વ્યક્તિઓ માં સામાન્ય થઇ રહી છે, જેને sugar  craving  કહી શકાય એ સામાન્ય નથી કારણકે sugar  craving શરીર માં થતા physiological અને psychological ફેરફારો ને આધારિત છે.કમનસીબી એ છે કે રોજ ની ભાગદોડ અને વ્યસ્ત જીવન ને કારણે આ વિષે કોઈ ને જાણ થતી નથી અને અંતે એ આદત બની જવાથી શરીર માં વણજોઈતી કેલરી ઉમેરાય છે અને વજન વધી જવાની સમસ્યા ઉભી થાય છે. ચાલો આજે જાણીયે sugar  craving  થવાના સામાન્ય કારણો ક્યા છે? Sugar craving  ના સામાન્ય કારણો: શરીર માં blood  sugar  અનિયમિત થવી             જ્યારે જયારે બ્લડ માં સુગર નું પ્રમાણ નીચું જાયછે ત્યારે મગજ માં થી quick  energy  intake માટે નો                આપાતકાલીન સંદેશ નું વહન થાય છે જેને કારણે sugar  craving  થઇ શકે છે તે સિવાય જયારે પ...
વધુ વાંચો

ડાયાબિટીસ માં નિયમિત વ્યાયામ કેમ કરવો જોઈએ ?

છબી
  ડાયાબિટીસ માં નિયમિત વ્યાયામ કેમ કરવો જોઈએ ? ડાયાબિટીસ ના દર્દી તરીકે જ્યારે પણ તમે ડૉક્ટર ને મળવા જતાં હશો ત્યારે એ તમને ત્રણ સલાહ જરૂર આપશે 1-નિયમિત દવાઓ લેતા રહેજો 2-ખોરાક માં પરેજી રાખ જો 3-નિયમિત વ્યાયામ કરતાં રહેજો તમારા મન માં પ્રશ્નો થતા હશે કે નિયમિત વ્યાયામ શા માટે,કયા પ્રકારનો વ્યાયામ કરવો જોઈએ અને વ્યાયામ કરતી વખતે શું તકેદારી રાખવી જોઈએ તો ચાલો આજે તે વિષે જાણીએ. ડાયાબિટીસ ના દર્દી માટે નિયમિત વ્યાયામ  કેમ જરૂરી છે ? ઇન્સ્યુલિન સંવેદનશીલતા ( insulin   sensitivity )વધારે છે: નિયમિત શારીરિક પ્રવૃત્તિ શરીરની ઇન્સ્યુલિન પ્રત્યેની સંવેદનશીલતા વધારે છે , જે blood   sugar ના   સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. Blood sugar ના સ્તરને ઘટાડે છે: વ્યાયામ blood   sugar ના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે કારણ કે નિયમિત વ્યાયામ કરવાથી માંસપેશીઓમાં ગ્લુકોઝનું શોષણ વધારે છે. વજન નું નિયંત્રણ : નિયમિત શારીરિક પ્રવૃત્તિ વજન ને નિયંત્રણ માં રાખવા માં   મદદ કરે છે , જે ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ખૂબ ...
વધુ વાંચો