#Health Article Gujarati 17/04/2022#Hormonal Imbalance #હોર્મોનલ ઈમબેલેન્સ

 Hormonal Imbalance #હોર્મોનલ ઈમબેલેન્સ

કુદરતે  બનાવેલી અદભુત  શરીર રચના માં પુરુષ અને સ્ત્રીઓ ના હોર્મોન્સ એક ચોક્કસ માત્રા માં જરૂર મુજબ અંતઃસ્ત્રાવી ગ્રંથિઓ માં થી નીકળતા હોય છે. 


જયારે જયારે પણ આ હોર્મોન્સ ની માત્ર માં ઘટાડો કે વધારો  થાય છે ત્યારે શરીર માં નોંધપાત્ર ફેરફારો જોવા મળે છે ,શરીર માં હોર્મોન્સ નું નિયંત્રણ એન્ડોક્રાઈન સિસ્ટમ દ્વારા થતું હોય છે, પુરુષ  અને સ્ત્રીઓ માં યુવાની બાદ ઉમ્મર ના દરેક પડાવ ઉપર હોર્મોંન ની  વધ ઘટ થતી હોય છે પરંતુ જયારે જયારે પણ આ ફેરફારો તેની નિશ્ચિત માત્રા કરતા વધી જાય અથવા ઘટી  જાય ત્યારે  તેને હોર્મોનલ ઈમબેલેન્સ (hormonal  imbalance )કહેવા માં આવે છે  


આજે આપણે સ્ત્રી ઓ માં થતા હોર્મોનલ ઈમ્બેલેન્સ વિષે જાણીશું 


સામાન્ય રીતે સ્ત્રીઓ માં નીચેના લક્ષણો માં ના એક અથવા એક થી વધુ લક્ષણ જોવા મળે છે 


  • વજન માં વધારો થવો અથવા કોઈ પણ પ્રયત્ન  હોય છત્તા વજન ઘટી જવું 


  • શરીર માં સુસ્તી આવી જવી , થાક લગાવો 


  • સ્નાયુઓ ની નબળાઈ ,અથવા સ્નાયુઓ દુખાવા 


  • સાંધા જકડાઈ જવા અને સાંધાઓ માં દુખાવો થવો 


  • પિરિયડ માં અનિયમિતતા આવી જવી 


  • ઊંઘ બરાબર ના આવવી 


  • ત્વચા શુસ્ક થઇ જવી 


  • યાદશક્તિ માં ઘટાડો થવો 


  • મૂડ બદલાતો રહે છે , ક્યારેક ચીડિયા પાનું અને અકારણ ગુસ્સો આવી જાય છે 


  • વધુ પડતી તરસ લાગે છે અને વધુ પડતો પરસેવો થાય છે 


  • માથા માં દુખાવો અને માથું ભારે થઇ જતું હોય છે 
કઈ સ્ત્રીઓ માં ઉપરના લક્ષણો વધારે જોવા મળે છે? 

  • જે સ્ત્રીઓ વધુ પડતી લાગણીશીલ હોય અને જે વધુ પડતા માનસિક તણાવ માં રહેતી  હોય 


  •   જેને ખાન પાન ની અકુદરતી આદતો  હોય જેમકે  ઠંડો ,વાસી બજારુ ખોરાક લેવો ,જંક ફૂડ ,processed food ,કેમીકલ તથા preservative યુક્ત ખોરાક લેવો ,પ્લાસ્ટિક ના નુકશાનકારક containers માં ખોરાક નો સંગ્રહ કરવો અને તેમાં ખોરાક લેવો આ પ્રકારની ખાન પાન ની આદતો  વધુ પડતા હોર્મોનલ ઈમબેલેન્સ નું કારણ  બની  શકે છે.
  • પૂરતી ઊંઘ અને આરામ ના લેવાતો હોય 

  • જેને  ડાયાબિટીસ ,થાઇરોઇડ હોય 
  • જેની જીવન શૈલી બેઠાડુ હોય 
  • મેનોપોઝ ,અને ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન 
હોર્મોનલ ઈમબેલન્સ વિષે કેવી રીતે જાણી શકાય ?

જયારે પણ ઉપર જણાવેલા લક્ષણો વધુ સમય સુધી જોવા મળે ત્યારે , વિલબ કર્યા વગર ગાયનેકોલોજીસ્ટ અથવા એન્ડોક્રિનોલોજિસ્ટ ડૉક્ટર નો સંપર્ક કરવો 
આપના લક્ષણો તથા આપની  જાણી ને તેઓ નિદાન કરી શકશે 

હોર્મોનલ ઈમબેલેન્સ વિષે વધુ માહિતી મેળવવા ,બ્લડ ટેસ્ટ,અને ક્યારેક સોનોગ્રાફી,એક્સ રે, અને અન્ય રેડિઓલોજી ના ટેસ્ટ પણ કરવા પડે છે.


Nilesh Soni 
Diet,Nutrition & Wellness 


 




ટિપ્પણીઓ

ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો

આ બ્લૉગ પરની લોકપ્રિય પોસ્ટ્સ

સ્લીપ એપનિયા (Sleep Apnea) વિશે માહિતી

છબી
સ્લીપ એપનિયા (Sleep Apnea) વિશે માહિતી સ્લીપ એપનિયા શું છે? સ્લીપ એપનિયા એ ઊંઘ દરમિયાન થતી એક એવી સ્થિતિ છે જેમાં વ્યક્તિનું શ્વાસ લેવું વારંવાર થોડી પળ માટે બંધ થઈ જાય છે. આ અવરોધ જેનાથી ઊંઘમાં oxygen ની  અછત સર્જાય છે,  અને વ્યક્તિ એ સમયે જાણે અથવા અજાણે  જાણે, થોડી વાર માટે જાગી જાય છે  છે અને તેની  ઊંઘ મા વિક્ષેપ પડે છે અને તેના કારણે વ્યક્તિ ની ઊંઘ પુરી થતી નથી  સ્લીપ એપનિયાના મુખ્ય બે પ્રકાર હોય છે: અવરોધક સ્લીપ એપનિયા (Obstructive Sleep Apnea, OSA):  જ્યારે ઊંઘ દરમિયાન ગળાના પાછળના સ્નાયુઓ અતિશય રીલેક્સ થઇ જવાથી શ્વાસનળીઓ આંશિક અથવા સંપૂર્ણપણે અવરોધિત થાય છે, ત્યારે ઓ.એસ.એ થાય છે. આ અવરોધના કારણે શ્વાસ લેવામાં બ્રેક પડે છે, જે ઘણી વખત ૧૦ સેકન્ડ કે તેથી વધુ સમય સુધી પણ ચાલી શકે છે. સેન્ટ્રલ સ્લીપ એપનિયા (Central Sleep Apnea): આ પ્રકારના સ્લીપ એપનિયા   માં વ્યક્તિ નું મગજ  શ્વાસ લેવા માટે યોગ્ય સંકેતો મોકલતું નથી, તેને કારણે આ સમસ્યા સર્જાય છે. સ્લીપ એપ્નિયા ના લક્ષણો : ઊંઘમાં મોટેથી અવારનવાર નસકોરા બોલાવા ઊંઘ દરમિય...
વધુ વાંચો

મીઠું (ગળ્યું) ખાવાનું મન કેમ થાય છે? Reasons of Sugar craving

છબી
  મીઠું (ગળ્યું) ખાવાનું મન કેમ થાય છે? Reasons of Sugar craving  ભૂખ  ના હોય ત્યારે પણ મીઠું (ગળ્યું) ખાવાનું મન થાય એ એક પ્રકારની જટિલ સમસ્યા છે, અને એ ઘણી વ્યક્તિઓ માં સામાન્ય થઇ રહી છે, જેને sugar  craving  કહી શકાય એ સામાન્ય નથી કારણકે sugar  craving શરીર માં થતા physiological અને psychological ફેરફારો ને આધારિત છે.કમનસીબી એ છે કે રોજ ની ભાગદોડ અને વ્યસ્ત જીવન ને કારણે આ વિષે કોઈ ને જાણ થતી નથી અને અંતે એ આદત બની જવાથી શરીર માં વણજોઈતી કેલરી ઉમેરાય છે અને વજન વધી જવાની સમસ્યા ઉભી થાય છે. ચાલો આજે જાણીયે sugar  craving  થવાના સામાન્ય કારણો ક્યા છે? Sugar craving  ના સામાન્ય કારણો: શરીર માં blood  sugar  અનિયમિત થવી             જ્યારે જયારે બ્લડ માં સુગર નું પ્રમાણ નીચું જાયછે ત્યારે મગજ માં થી quick  energy  intake માટે નો                આપાતકાલીન સંદેશ નું વહન થાય છે જેને કારણે sugar  craving  થઇ શકે છે તે સિવાય જયારે પ...
વધુ વાંચો

ડાયાબિટીસ માં નિયમિત વ્યાયામ કેમ કરવો જોઈએ ?

છબી
  ડાયાબિટીસ માં નિયમિત વ્યાયામ કેમ કરવો જોઈએ ? ડાયાબિટીસ ના દર્દી તરીકે જ્યારે પણ તમે ડૉક્ટર ને મળવા જતાં હશો ત્યારે એ તમને ત્રણ સલાહ જરૂર આપશે 1-નિયમિત દવાઓ લેતા રહેજો 2-ખોરાક માં પરેજી રાખ જો 3-નિયમિત વ્યાયામ કરતાં રહેજો તમારા મન માં પ્રશ્નો થતા હશે કે નિયમિત વ્યાયામ શા માટે,કયા પ્રકારનો વ્યાયામ કરવો જોઈએ અને વ્યાયામ કરતી વખતે શું તકેદારી રાખવી જોઈએ તો ચાલો આજે તે વિષે જાણીએ. ડાયાબિટીસ ના દર્દી માટે નિયમિત વ્યાયામ  કેમ જરૂરી છે ? ઇન્સ્યુલિન સંવેદનશીલતા ( insulin   sensitivity )વધારે છે: નિયમિત શારીરિક પ્રવૃત્તિ શરીરની ઇન્સ્યુલિન પ્રત્યેની સંવેદનશીલતા વધારે છે , જે blood   sugar ના   સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. Blood sugar ના સ્તરને ઘટાડે છે: વ્યાયામ blood   sugar ના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે કારણ કે નિયમિત વ્યાયામ કરવાથી માંસપેશીઓમાં ગ્લુકોઝનું શોષણ વધારે છે. વજન નું નિયંત્રણ : નિયમિત શારીરિક પ્રવૃત્તિ વજન ને નિયંત્રણ માં રાખવા માં   મદદ કરે છે , જે ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ખૂબ ...
વધુ વાંચો